Innovatie
Visie John van Hoof: “Wie vooruit wil, moet vooruit denken én versnellen.” Nederland staat voor grote uitdagingen: de duurzaamheidsdoelstellingen waar we als individu en het bedrijfsleven voor staan, de arbeidsmarkt, inflatie en fors hogere kosten, hybride werken en veranderende organisatieculturen. We zijn ons allemaal aan het heroriënteren. Waar gaan we naartoe? En hoe blijven we in verbinding met elkaar; met collega’s, klanten, nieuwe generaties en de maatschappij? Op deze thema’s en vraagstukken wierpen experts een verfrissende blik tijdens het 10e CSU congres ‘Keep In Touch’, op woensdag 8 november 2023 in het AFAS Theater in Leusden.
Het congres werd geopend door dagvoorzitter Merel Westrik. Samen met Diane van Dijk (commercieel directeur CSU) ging Merel in gesprek met Harold Coenders (Chief Strategy Officer bij Colliers) en Corinna van Diepen-Knegjens (partner bij Twynstra Gudde). Ze namen de gasten mee in de laatste onderzoeken, ervaringen, ontwikkelingen en trends uit de facilitaire wereld. Dat er afgelopen jaar veel onzekerheden waren is een understatement. Onze manier van werken is één van die onzekerheden. Covid heeft de kantoorbaan, zoals we deze kenden, sinds 2020 flink opgeschud. Afgelopen jaar was een heroriëntatiejaar volgens het drietal. Wat duidelijk werd, is dat we van een individuele focus – waar het sinds covid veelal om draaide – terug moeten naar een teamgerichte focus. Naar verbinding; een sterke organisatiecultuur. Dat realiseer je door kritisch te kijken naar je bedrijfsvoering en de manier waarop je werk en samenwerking organiseert. Door werken en ontmoeten op kantoor aantrekkelijker te maken en hybride werken écht goed te faciliteren en te vergemakkelijken. Door mensen de ruimte te bieden voor persoonlijke ontwikkeling en het luisteren naar de zorgen van je medewerkers. Kortom: wees een aantrekkelijke werkgever. Doe meer dan alleen het bedrijfsresultaat behalen. Dan creëer je pas echt meerwaarde, voor je medewerkers, klanten en de maatschappij.
Op het gebied van groene duurzaamheid zien we 4 hot topics: Samen werken én meten om de CO2-uitstoot te reduceren, energiebesparing, afval en hergebruik en een duurzame (vegetarische) keuken. Activiteiten waarmee snel veel winst mee te behalen valt. We zien ook dat bedrijven zich steeds meer richten op sociale duurzaamheid. Werkgevers willen impact maken door in te zetten op welzijn, veiligheid en gezondheid, diversiteit en inclusie, en de ontwikkeling van competenties en talenten. Op het gebied van tech winnen robots populariteit, waarbij Diane van Dijk benadrukt: “De mens blijft het allerbelangrijkste. De robot moet ondersteunend zijn aan de mens, bijvoorbeeld door zware repeterende taken over te nemen. Waardoor de medewerker meer tijd over houdt voor zaken die echt waarde toevoegen; zoals hospitality”. Tot slot: data meten, inzien en gebruiken om impact te maken. Niet alleen op het gebied van milieu, doe dit bijvoorbeeld ook met medewerkerstevredenheid.
De gasten in de zaal hadden een belangrijke stem tijdens het congres, én het tafelgesprek. Dankzij Michel Loeve van Buzzmaster werd iedere smartphone een live communicatiekanaal. Stemmen, vragen stellen, opmerkingen plaatsen: het kon allemaal. Het tafelgesprek sloot dan ook af met de vraag aan het publiek “Is facilitair Nederland voorbereid op de toekomst?” De zaal reageerde ongeveer 50/50 waarbij ‘oneens’ een kleine meerderheid vormde. Corinne van Diepen-Knegjens: “Dit past bij de heroriëntatiefase waarin we zitten. Nee, we zijn er nog niet klaar voor”. Diane vervolgt: “Het is een zoektocht waar we middenin zitten. En vandaag – en morgen en overmorgen – wil CSU je graag gidsen en inspireren.”
Gasten lieten zich tijdens het congres inspireren bij twee inspiratiesessies (naar keuze). We nemen je mee!
Een theater zonder kassa’s? Een inwerkprogramma waarbij je een directeur moet tegenspreken in je eerste jaar? Herman Zondag (Directeur AFAS Theater en Experience) denkt graag buiten de bestaande kaders. Met veel energie nam Herman de gasten mee in zijn visie op gastvrijheid en gastvrij leiderschap. Niet met een standaard Powerpoint, maar door in gesprek te gaan met het publiek op basis van aansprekende voorbeelden uit zijn carrière van ruim 37 jaar bij het familiebedrijf AFAS. Dat Herman met beide benen stevig op de werkvloer staat moge duidelijk zijn. Net zo duidelijk als de boodschap die iedere AFAS-medewerker mee krijgt: Je werkt met gezond verstand in het belang van AFAS. Pas je niet in het AFAS-DNA waar gastvrijheid, attitude maar ook vakkennis centraal staan? Dan is het niet dé werkplek voor jou. Na oneliners als ‘innoveren gebeurt niet door te praten, maar door te acteren’, ‘grenzen zijn er om ontdekt te worden’ en ‘water loopt van boven naar beneden, hetzelfde geldt voor leidinggeven’ liepen de gasten één voor één met een glimlach naar buiten.
In een inspirerende sessie namen Albert Jan Cosijn (Global Category Lead voor Real Estate en Facility Management) en Maarten van Gestel (Soft Services Manager) de gasten mee in de reis van Booking.com. Hoe ga je van 14 panden in Amsterdam naar één happy, healthy & productive omgeving voor alle 6.000 booking.com-medewerkers met vele verschillende nationaliteiten en wensen? In 6 stappen is het pand van de turn key inkoop naar de fase van nu gegaan: continu verbeteren. Want hoe goed je ook vooraf overal over nadenkt; bij ingebruikname kom je toch nog dingen tegen die beter kunnen. Per verdieping namen Albert Jan en Maarten ons mee in de overwegingen, ondersteund door beelden van het inmiddels in gebruik genomen pand. Van de entree met agile hosts tot intieme, groene oases om in kleine groepen te meeten en andere slimme oplossingen om gebouwgebruikers verder (dan alleen de vergaderzalen) het gebouw in te sturen. Het draait immers steeds meer om connecten met een focus op duurzaamheid en gastvrijheid. Dat zagen we ook terug in het filmpje van de schoonmaakmedewerkers, die vol trots vertellen over hun werk en de waardering die ze daarbij krijgen.
Wat is de definitie van duurzaam? Wanneer ben je als bedrijf duurzaam? En welke stappen kun je als organisatie vanaf morgen zetten op het gebied van duurzaamheid? Dit waren de hoofdthema’s van de sessie ‘Duurzaamheid, groene kansen’ door Niels van Geenhuizen (duurzaamheidsmanager CSU). Dat er nieuwe regelgeving komt waar iedere organisatie aan moet voldoen, is duidelijk. Maar hoe bereid je je als organisatie hierop voor? CSU ontwikkelde hiervoor ‘Green en Social Impact’, waarmee we de impact van onze dienstverlening bij klanten meten. Op dit moment meet CSU al de groene impact bij haar opdrachtgevers, namelijk de CO2 -uitstoot als gevolg van woon-werkverkeer, materialen, distributie en energieverbruik. Deze data verzamelen we op ons ‘Green & Social Impact-dashboard’, waarbij we samen met de klant het CO2-gebruik sturen en reduceren. Bijvoorbeeld door over te stappen naar dagschoonmaak, te kiezen voor een duurzamere handschoenvariant of door de afvalinzameling centraal in te richten. Aan het einde van sessie gaf Niels nog enkele concrete voorbeelden van maatregelen die je direct vanaf morgen kunt nemen voor een duurzamer schoonmaakonderhoud, wat leidde tot mooie discussies in de zaal.
Is afval een probleem? Niet als we afval weer als grondstof gebruiken voor andere producten. Afvaladviseur Leonie Boon heeft het dan ook liever over grondstoffenmanagement dan over afvalmanagement. Hoe komen grondstoffen je organisatie binnen en hoe gaan die er weer uit? Hier moet je van te voren goed over nadenken. Dat is voor de ene branche makkelijker dan voor de andere, maar altijd complex. Dat bleek ook uit de vele vragen die Leonie kreeg vanuit het publiek; de uitdaging voor een zorginstelling is bijvoorbeeld heel anders dan voor een asielzoekerscentrum. De overheid maakt voortdurend nieuwe wetgeving om zwerfafval tegen te gaan, maar worstelt zelf ook met het onderwerp. Dat blijkt wel uit het verbod op kartonnen koffiebekers per 1 januari 2024, waar nu alweer een motie over is om dit, onder bepaalde voorwaarden, toch toe te staan. Kortom, een onderwerp dat facilitair Nederland bezig houdt en waar we niet over uitgepraat raken.
Gasten worden hartelijk ontvangen bij deze sessie door een breed lachende Laura de la Mar, schrijver van het boek “Gastvrij leiderschap”. Enthousiast begint ze haar verhaal met een aantal vragen richting het publiek. Enkele eyeopeners verder komen we snel bij de kern: wat is gastvrij leiderschap? En wat is gastvrijheid? Echte gastvrijheid gaat verder dan een training, dat zit van binnen. Maar je kunt er wel aan werken. Door je medewerkers, collega’s, maar ook jezelf, elke dag als gast te zien. Veel organisaties willen zich onderscheiden door gastvrijheid, maar hoe zorg je ervoor dat dit niet bij mooie woorden blijft maar echt in je cultuur, in je DNA gaat zitten? Laura geeft vijf sleutels voor gastvrij leiderschap. De belangrijkste: practice what you preach!
Boordevol energie kwam antropoloog en wereldverkenner Jitske het podium op. Wat een antropoloog doet? “Die maakt vertrouwd wat vreemd is en vreemd wat vertrouwd is”, aldus Jitske. Dat was direct de aftrap van haar verhaal. Waarin ze – met een humoristische insteek – inging op cultuur; het kerndoel (bestaansrecht) van een organisatie. Cultuur start met relaties. Een organisatie is als een community. Er werken mensen die onderlinge relaties hebben, ideeën, dromen, angsten. Hoe creëer je een community in een omgeving waar dat lastig is, zoals binnen je organisatie waarin mensen hybride werken? Jitske nam het publiek mee naar landen waar zij tijdelijk aardde binnen een community. Zo ontdekte ze dat een stevige community gestoeld is op een gedeeld verhaal, innerlijke kracht (positieve gedachten en emoties!), rituelen, oprechte ontmoetingen, symbolen en heldere en eenvoudige regels, het liefst zo min mogelijk. Want culturen “stollen” in procedures en gebouwen.
Organiseer als werkgever activiteiten die de cultuur versterken; maak herinneringen, zorg dat je mensen erkent, maak elkaar trots, toon (gastvrij) leiderschap. En vergeet elkaar niet te zien. Stel je jezelf die vraag wel eens? “Zien we elkaar, als mensen?” Als je wel eens bij een kampvuur hebt gezeten, weet je dat daar de echte gesprekken ontstaan. De ander heeft jouw volledige aandacht, jullie luisteren. Een kampvuur verwarmt, verbindt en transformeert. Kampvuurgesprekken zijn ook in je organisatie noodzakelijk. Dit kan online en hybride. Het is een geleide intervisievorm waarin de collectieve wijsheid van de groep wordt gebruikt om tot nieuwe inzichten, advies, raad en besluitvorming te komen. Ook de stem van de minderheid vormt hierbij een belangrijke rol om als de groep tot een breder perspectief te laten komen.
Voor de 6e keer op rij reikten wij de CSU Innovatie Award uit aan een jonge ondernemer (startup). Of zoals juryvoorzitter Esmée Ficheroux het treffend zei: een dwarsdenker en vrijdenker. Iemand met een origineel, duurzaam en toepasbaar idee voor de facilitaire branche. De drie finalisten, Nando, Drop2Drink en iTapToo, pitchten tijdens het congres hun innovatie en werden vervolgens onderworpen aan enkele vragen vanuit de jury. De winnaar? Drop2Drink! De Drop2Drink unit filtert hemelwater tot kwalitatief en schoon drinkwater. Het systeem is compact, zelfreinigend, kostenefficiënt en filtert zonder toevoegingen. De jury: “Schoon water is straks het nieuwe goud. De timing is perfect”. Wij feliciteren Drop2Drink met de overwinning en wensen hen veel succes met de verdere ontwikkeling!
Bekijk de foto’s van het Congres dan hier. We kijken terug op een geslaagde, inspirerende editie van het CSU Congres en hopen dat u dat ook doet! We kijken ernaar uit u volgend jaar weer te verwelkomen!